Dưới nét cọ của nhiều danh họa, phụ nữ Việt đầu thế kỷ 20 mang vẻ đẹp kín đáo, thanh lịch, tao nhã.
"Thiếu nữ bên hoa huệ" là bức tranh đi liền với tên tuổi danh họa Tô Ngọc Vân. Đây cũng là tác phẩm tiêu biểu của mỹ thuật Việt Nam. Tranh thể hiện chân dung thiếu nữ mặc áo dài trắng nghiêng mình về phía bình huệ tây trắng (hoa loa kèn). Hình dáng cô gái cùng không gian toát lên nét dung dị, buồn vương nhẹ nhàng. Bên cạnh giá trị nghệ thuật, tranh thể hiện thú chơi hoa loa kèn tao nhã của người Hà Nội.
Tranh "Hai thiếu nữ và em bé" của Tô Ngọc Vân được hoàn thành năm 1944. Tác phẩm vẽ một không gian thanh bình, hai phụ nữ mặc áo dài hàn huyên bên hiên nhà. Bên cạnh họ là bé trai ngồi chơi. Tranh có bố cục của hội họa phương Tây nhưng không gian và trang phục nhân vật nữ gợi không khí Việt Nam đầu thế kỷ 20. Tác phẩm có chất liệu sơn dầu trên toan, được xếp vào hạng bảo vật quốc gia.
"Thiếu nữ bên sen" được họa sĩ Tô Ngọc Vân vẽ năm 1944. Người mẫu cho bức tranh là cô Sáu - một người làm mẫu tranh nổi tiếng tại Hà Nội những năm 1940. Cô từng xuất hiện trong tranh nhiều họa sĩ nổi tiếng như: Trần Văn Cẩn, Nguyễn Gia Trí, Lương Xuân Nhị.
Bức "Thiếu nữ bên hoa cúc trắng" của Dương Bích Liên họa vẻ đẹp cô gái với đôi mắt mở to, trong sáng. Họa sĩ đã khắc họa chiều sâu nội tâm nhân vật qua đôi mắt. Những bông cúc trắng và không gian làm toát lên vẻ đẹp dịu nhẹ, kín đáo của người đẹp trong tranh.
Tranh lụa "Thiếu nữ dâng trà" của Lê Phổ vẽ cô gái trong tà áo dài, tái hiện giai đoạn lịch sử Việt Nam những năm 1930 - 1945. Thiếu phụ trẻ đẹp đang thể hiện cách pha trà tinh tế. Nàng ngồi với dáng vẻ an nhàn, thanh nhã, tay cầm bình trà rót cẩn thận vào từng tách cho bằng nhau. Năm 2013, bức tranh được nhà bán đấu giá nghệ thuật Sotheby's mang đấu giá với mức 1,1 - 1,6 triệu HKD (khoảng 3,1 - 4,5 tỷ đồng).
"Thiếu nữ bên hoa phù dung" là tranh sơn mài hoàn thành năm 1944 của Nguyễn Gia Trí. Tác phẩm thể hiện vẻ đẹp thiếu nữ như hiện thân của khát vọng tự do, mộng mơ. Tác giả dùng chất liệu của sơn mài truyền thống như then, son, vàng quỳ, bạc quỳ cùng vỏ trứng tạo nên những sắc vàng óng ánh, đen thăm thẳm chảy tràn trên tranh.
Tranh "Đôi bạn" của Nguyễn Tường Lân.
"Hai thiếu nữ trước bình phong" (1944) là tranh lụa nổi tiếng của Trần Văn Cẩn. Tác phẩm họa vẻ đẹp của thiếu nữ quyền quý ở Hà Nội đầu thế kỷ 20.
Sơn mài "Hai thiếu nữ đi trên đồng lúa" của Nguyễn Tiến Chung hoàn thành năm 1943. Tác phẩm vẽ thiếu nữ với tà áo dài bay trên cánh đồng, thể hiện niềm vui, lạc quan, yêu đời.
Bức "Chuyện trò" là một tác phẩm nổi bật của Mai Trung Thứ.
"Người phụ nữ nhìn qua ban công" - tác phẩm của Mai Trung Thứ vẽ năm 1940,
từng được bán đấu giá với mức 600.000 HKD (hơn 1,7 tỷ đồng).
Bức họa sơn dầu "Thiếu nữ đọc sách" của Trần Văn Cẩn.
Lam Thu